Mevcut sistem içerisinde kişisel olarak temin edilebilecek “adsoyad.com.tr” tarzındaki adresler dışında .TR uzantılı alan adı temin edilebilmesi için belirli kural, koşul ve belgeler gerekiyor. Bu açıdan da öncelikli olarak Türkiye Esnaf ve Sanatkârlar Odası, ticaret odaları ya da Türk Patent Enstitüsü üzerinden alınmış bir belgenin başvuruda ibraz edilmesi gerekiyor.

BTK tarafından devreye alınacak TRABİS sistemi ile birlikte bazı .TR uzantılı alan adlarında belgesiz tescil işleminin gerçekleştirilmesi imkânı yürürlüğe girecek. Bu açıdan yayınlanan “İnternet Alan Adları Tebliği” göz önünde bulundurulduğunda; benzer şekilde tahsisi gerçekleştirilen fakat belgesiz tahsise geçiş sağlanacak işlemler süreci çerçevesinde com.tr, net.tr ve org.tr gibi uzantılarda tahsis işlemleri açısından belirli yeni maddeler bulunuyor.

Yenilenen maddeler çerçevesinde com.tr, net.tr ve org.tr tahsisi gerçekleştirilmesi için açık arttırma yöntemi uygulanması ihtimali belirtiliyor. Açık arttırma yönteminin uygulanmaması takdirinde de bu uzantıların TRABİS faaliyeti ile birlikte “ilk gelen ilk alır” kuralı çerçevesinde yani tüm diğer alan adlarında olduğu gibi tahsis işlemlerinin yapılabileceği ifade ediliyor.

TRABİS sürecinin başlaması ile birlikte faaliyete geçtiği andan itibaren ilk gelen alır kuralı göz önünde bulundurularak, herhangi bir belge talebi bulunmayacak alan adları arasında en popüler konumda elbette ki com.tr uzantısı bulanıyor. Çünkü dünya genelinde olduğu gibi ülkemizde de “.com” uzantısı kurumsal bir görüntü ortaya çıkarırken, markalar açısından ve kurumsal firmalar açısından da com.tr önemli bir potansiyel oluşturuyor.

Aslında com.tr sadece kurumsal yapıda değil konum odaklı uzantı olması ile birlikte arama motorunda da önemli bir avantaj sağlıyor. Yani arayıcının internet üzerinde aradığı sonuçlara ulaşması sırasında sonuçların arayan kişinin konumuna göre daraltılması açısından Türkiye uzantılarını elde etme kapsamında büyük bir artış sağlıyor.

TRABİS sistemi ile birlikte aslında belge gerektirmeyecek şekilde ilk gelen alır kuralına göre sunulacak uzantılar arasında sadece com.tr yer almıyor. Yeni sistem ile birlikte belge gerektirmeyecek uzantılar arasında com.tr, net.tr ve org.tr başta olmak üzere

• biz.tr
• web.tr
• bbs.tr
• name.tr
• gen.tr
• tv.tr
• info.tr
• tel.tr gibi uzantılar bulunacak.

Bu önemli bilgilerin kamuoyuna sunulmuş olması ile birlikte .TR uzantılı alan adlarında gerçekleştirilecek değişikliklerin ne zaman başlayacağı açısından henüz net bir tarih belirtilmiş olmaması gibi bir durum da bulunuyor. Bu açıdan da aslında Domain Name API olarak sizin için hazırladığımız “TRABİS neler sağlıyor” ve “TRABİS döneminde hangi kavramlar kullanılacak?” gibi içerikleri incelediğinizde de süreç ile ilgili birçok farklı bilgiye ulaşma imkânı elde edebilirsiniz.

Marka İhlalleri Nasıl Engellenecek?

Bilindiği üzere güncel sistem içerisinde “adsoyad.com.tr” şeklindeki alan adları sadece kimlik ibrazı sayesinde temin edilebilen bir yapı oluşturuyor. Fakat kurumsal yapı ile marka veya firmaların almak istediği .TR uzantılı alan adlarında da daha önce sayılan birtakım belgelerin ibrazı gerekliliği yer alıyor. Bu durumda da sadece bu alan adını alabilmek için gerekli şartları oluşturan kişiler başvuru onayı alabiliyor.

Herhangi bir belge gerektirmeden alabileceğiniz tüm .tr domain uzantıları:

• com.tr
• org.tr
• net.tr
• gen.tr
• biz.tr
• tv.tr
• web.tr
• info.tr
• bbs.tr
• tel.tr
• name.tr

Yeni sürece bakıldığında belgeli tahsil edilmeye devam edecek .TR uzantılı alan adları elbette ki yine bulunacak.

Belgeli tescil edilecek .tr domain uzantıları:

• av.tr
• dr.tr
• gov.tr
• kep.tr
• tsk.tr
• bel.tr
• edu.tr
• k12.tr
• pol.tr gibi herhangi bir ihlal sıkıntısı yaşanmayacak alan adları bulunuyor.

Fakat öte yandan diğer uzantılar yani com.tr, net.tr ve org.tr gibi belge şartının ortadan kalkacağı ilk gelen alır kuralının devreye gireceği alan adlarının tahsislerinde de bazı marka ve işletmelerin dolandırılma ihtimalleri ortaya çıkıyor.

Bu konuyla ilgili birçok itiraz doğacağı göz önünde bulundurularak, TRABİS sisteminin devreye girmesi ile birlikte ayrı bir sistem daha devreye alınacak. Bu sistem kapsamında da alan adlarında belirli ihtilaf ve dolandırıcılık durumlarının ortaya çıkmasına karşı çözüm süreci sağlayabilmek için Uyuşmazlık Çözüm Hizmet Sağlayıcıları (UÇHS) birimleri devreye girecek.

UÇHS kısaltması ile hizmet verecek olan bu birimler, bahsedilen uyuşmazlıkların çözüm sürecinde hakem veya hakemler aracılığı ile hizmet verecek. Bu konuda çözüm süreci yürütecek kurumlar arasında da üniversiteler, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ve uluslararası kuruluşlar yer alacak.

UÇHS merkezleri üzerinden itiraz gerçekleştirildiğinde, bahsedilen alan adı aynı isme sahip bir marka, işletme veya ticari unvan adına sahip kişiler tarafından alınma hakkına sahip ise yapılan başvurular kabul edilecektir. Başvurular sonrasında itirazların değerlendirilmesi ile birlikte alan adı tahsis eden kişi veya şirketin bu alan adı ile ilgili bir yasal hakkı bulunmuyorsa ya da kötü niyetli bir tahsis gerçekleştirmiş ise alınan karar ile .TR uzantılı alan adı hak sahibi olan kişiye tekrar tahsis edilebilecek.

Son Noktada

Her ülkede ISO (International Organization for Standardization) çerçevesinde belirlenmiş 3166 standart kodu ile bir alan adı uzantısı bulunduğu gibi Türkiye'de de bu konuda .TR uzantılı alan adları tahsisi yapılmaktadır. Halihazırda yürümekte olan sisteme karşılık olarak yakın dönemde devreye girecek TRABİS sistemi ile birlikte de belgesiz com.tr imkânı ortaya çıkacak.

Bugün ülkemizde birçok işletme ve hedef kitleye sahip olan web sayfaları popüler bir yapı ile .TR uzantılı alan adları kayıt işlemleri sırasında TRABİS sistemi ile ortaya çıkacak değişiklikler üzerinde duruyor. Bu değişiklikler arasında da elbette ki en önemli nokta belgesiz com.tr sistemi olarak görülüyor. Ayrıca bunun yanında com.tr gibi alan adlarında ilk gelen alır kuralının devreye girmesi ile birlikte belge ibrazı bulunmadan tahsis fırsatının dolması bulunuyor.

Son noktaya gelinirse, belgesiz com.tr almak isteyen kişilerin kötüye kullanım niyetlerinin bulunması ihtimali göz önüne alındığında da marka güvencesi sağlamak isteyen işletmeler ve markalar açısından sürecin ortaya neler çıkaracağı halen merak ediliyor. Bu nedenle de sürecin yaklaştığı bu dönemde belgesiz com.tr nasıl alınır nelere dikkat edilmelidir gibi birçok konu açısından bu içerik size bilgi alma şansı sağlayabilir.